Τα ενετικά τείχη του Ηρακλείου
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΤΙΚΗ ΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Τα ενετικά τείχη Ηρακλείου είναι το καλύτερα διατηρημένο οχυρωματικό έργο στη Μεσόγειο. Ήταν τόσο ισχυρά, ώστε άντεξαν αλώβητα την εικοσαετή πολιορκία από το στρατό της οθωμανικής αυτοκρατορίας, τον ισχυρότερο του τότε κόσμου στα μέσα του 17ου αιώνα.
Η κατασκευή τους ξεκίνησε στα μέσα του 15 ου αιώνα και η ολοκλήρωσή τους διήρκησε σχεδόν 200 χρόνια, ενώ στον σχεδιασμό τους ενεπλάκησαν πρωτοπόροι Ενετοί μηχανικοί, του 16 ου αιώνα. Η οχύρωση έχει πολυγωνική κάτοψη, καλύπτοντας έκταση περίπου 350 στρεμμάτων και συνολικό μήκος περίπου 5,5 χιλιομέτρων.
Το τείχος είναι σαφώς χωρισμένο σε δύο μέρη: το χερσαίο και το παραθαλάσσιο, με το πρώτο να είναι ισχυρότερο τόσο από άποψη σχεδιασμού όσο και κατασκευής. Μπροστά από τα τείχη της πόλης είχε διαμορφωθεί μια βαθιά τάφρος, τμήματα της οποίας έχουν αξιοποιηθεί σήμερα ως κυρίως ως χώροι πρασίνου, υπαίθριο θέατρο, παιδικές χαρές, καθώς και χώροι αθλητικών εγκαταστάσεων.
Η οχύρωση αποτελούνταν συνολικά από επτά προμαχώνες, οι οποίοι συνδέονταν μεταξύ τους με ευθύγραμμα τμήματα τείχους. Από αυτούς, οι πέντε ήταν χερσαίοι και στο σημείο που ενώνονται με το τείχος σχηματίζουν έναν φαρδύ λαιμό.
Στις πλευρές των λαιμών είχαν διαμορφωθεί ιδικά διαμορφωμένου χώροι, οι χαμηλές πλατείες, όπου σώζονται μέχρι σήμερα οι κανονιοθυρίδες. Οι δύο ακραίοι προμαχώνες προς τη θάλασσα (της Σαμπιονάρας στα ΒΑ και του Αγίου Ανδρέα στα ΒΔ) είχαν ατελή μορφή και μικρότερες διαστάσεις, λόγω της θέσης τους. Μπροστά από κάθε προμαχώνα ανοίγονταν πύλες, οι οποίες συνέδεαν την πόλη με την τάφρο και τα περίχωρα. Μετά τα μέσα του 16ου αιώνα, και υπό την απειλή των Οθωμανών, για την ενίσχυση του τείχους οικοδομήθηκαν στον λαιμό των προμαχώνων πρόσθετα οχυρωματικά έργα, οι επιπρομαχώνες. Χτισμένοι σε ανώτερο επίπεδο, προσέφεραν καλύτερη εποπτεία των περιχώρων του Χάνδακα.
ΠΡΟΜΑΧΩΝΕΣ
Προμαχώνας Βιτούρι
Προμαχώνας Ιησού
Προμαχώνας Μαρτινέγκο
Προμαχώνας Βηθλεέμ
Προμαχώνας Παντοκράτορα
Προμαχώνας Αγίου Ανδρέα
